In het kort
conclusie 1
De inname van koper, magnesium, zink, vitamine B1, vitamine B3, vitamine B12, vitamine K1 is bij volwassenen voldoende.
conclusie 2
De inname van koper, vitamine B3, vitamine B12 is voldoende voor kinderen
conclusie 3
De inname van vitamine D is laag bij senioren
conclusie 4
De inname van zout is hoog
Vergelijking met normen van vitamines en mineralen
De innames van vitamines en mineralen zijn vergeleken met de normen van de Gezondheidsraad. Er zijn verschillende soorten normen. De manier van evaluatie verschilt naar soort norm.
Op basis van de Voedselconsumptiepeilingen kan alleen een indicatie voor een te lage of te hoge inname worden vastgesteld. Vervolgonderzoek naar voedingsstatus of klinische effecten is nodig om deze indicatie te bevestigen of te weerleggen.
Inname voldoende
- De inname van vitamine B3, vitamine B12 en koper is voor de gehele bevolking voldoende.
- Voor volwassenen geldt dit ook voor magnesium, zink, vitamine B1, K1 en D (alleen tot 70 jaar). Voor mannen is ook de inname van vitamine B6, ijzer en kalium voldoende.
- De inname van vitamine A (RAE), B1, B2, B6, C, D*, K1, folaat, calcium, kalium, magnesium, ijzer en zink is voor een deel van de kinderen voldoende; Vitamine A (RAE), B1, C, K1, folaat, calcium, kalium en magnesium met name voor jongere kinderen; vitamine B2 voor de meisjes en jongste jongens, vitamine B6 voor jongens en jongste meisjes, vitamine D *voor de jongens, ijzer voor de oudere jongens en zink voor de jongste en oudste kinderen.
*=bij voldoende zonlichtblootstelling en een lichte huidskleur’
Lage innames
- De inname van calcium, ijzer, vitamines A (RAE), B2, B6, C, en van folaat (DFE) is laag bij een deel van de volwassenen. Voor vitamine A (RAE) en C wordt de lage inname al gezien vanaf de leeftijd van 14 jaar. Vrouwen hebben een lage inname van vitamine B6, en meisjes/vrouwen in de vruchtbare leeftijd van ijzer. Er zijn geen concrete aanwijzingen dat deze lage innames vanuit volksgezondheidsoogpunt zorgelijk zijn. Vervolgonderzoek naar voedingsstatus (bijvoorbeeld bepaalde bloedwaarden) of de prevalentie van klinische verschijnselen is wenselijk.
- De inname van vitamine D is laag bij senioren van 70 jaar en ouder. In voedingsstatusonderzoek is dit eerder bevestigd. Een lage inname van vitamine D verhoogt het risico op osteoporose en botbreuken bij ouderen. De bevindingen voor vitamine D onderschrijven het belang van suppletie van vitamine D zoals geadviseerd door de Gezondheidsraad in combinatie met een voldoende inname van calcium via de voeding voor een voldoende opname van vitamine D.
- Voor veel vitamines en mineralen kan bij verschillende leeftijd/geslachtsgroepen niet met zekerheid worden vastgesteld of er sprake is van lage innames, omdat er onvoldoende kennis is over de behoefte van deze voedingsstoffen. Dit is vaker het geval bij kinderen.
Hoge innames
- Voor natrium (en keukenzout) zien we bevolkingsbreed hoge innames. Een hoge zoutinname is een risicofactor voor een hoge bloeddruk.
- Een kleine groep jongens (4%) heeft een hoge inname van retinol, een klein deel van de kinderen (3%) een hoge inname van koper en een klein deel van de kinderen (7%) en mannen (3%) een hoge inname van zink. Bij een hoge inname is een gezondheidsrisico niet uitgesloten. Er zijn echter geen concrete aanwijzingen voor een zorgelijke situatie voor de volksgezondheid.
Evaluatie | Jongens | Meisjes | Mannen | Vrouwen |
Voldoende |
Calcium (1-8 jaar) |
Calcium (1-3 jaar) |
|
|
Vitamine A (RAE; 1-13 jaar) |
Vitamine A (RAE; 1-9 jaar) Vitamine B1 (1-13 jaar) Vitamine B2 Vitamine B3 Vitamine B6 (1-13 jaar) Folaat (DFE; 1-8 jaar) Vitamine B12 Vitamine C (1-13 jaar) Vitamine K1 (1-13 jaar) |
|
|
|
Lage innames |
|
Calcium (19-70 jaar) | Calcium (19-50 jaar) | |
Vitamine A (RAE; 14-18 jaar) Vitamine C (14-18 jaar) |
Vitamine A (RAE; 14-18 jaar) Vitamine C (14-18 jaar) |
Vitamine A (RAE) Vitamine B2 Vitamine C Folaat (DFE) Vitamine D (70+ jaar) |
Vitamine A (RAE) |
|
Geen uitspraak |
Calcium (9-18 jaar) Kalium (10-18 jaar) Magnesium (14-18 jaar) IJzer (1-13 jaar) Zink (10-13 jaar) |
Calcium (4-18 jaar) |
Calcium (71+ jaar) |
Calcium (51+ jaar) Kalium |
|
Vitamine A (RAE;10-13 jaar) |
|
||
Hoge innames | Natrium Koper Zink |
Natrium Koper Zink |
Natrium |
Natrium |
Retinol |
Opmerkingen :
- Vitamine D: De Gezondheidsraad gaat ervan uit dat kinderen en volwassenen zonder suppletieadvies die voldoende buitenkomen ongeveer tweederde van hun behoefte uit blootstelling van de huid aan zonlicht verkrijgen en ongeveer een derde via de voeding. Om deze reden is de inname vergeleken met zowel de norm als met 1/3 van de norm. In de tabel is de evaluatie uitgevoerd met 1/3 van de norm en bij voldoende zonlichtblootstelling en een lichte huidskleur’ .
- Vitamine K1: De berekende inname is een onderschatting van de werkelijke inname omdat deze alleen is gebaseerd op de inname van de voor vitamine K belangrijkste productgroepen. Voor andere productgroepen en voor voedingssupplementen ontbreken gegevens over vitamine K gehalten. De mediane inname van vitamine K1 voor vrouwen lag dicht tegen de adequate inname aan, de inname is daarom beoordeeld als voldoende.
- IJzer: De schatting van het percentage van de bevolking met een lage inname gaat uit van een symmetrische verdeling van de behoefte. Dit is bij meisjes en vrouwen in de vruchtbare leeftijd voor ijzer niet het geval. Hierdoor zal de schatting van het percentage meisjes en vrouwen met een lage ijzerinname onderschat zijn.
- Folaat: De folaatbehoefte is vlak voor en vroeg in de zwangerschap verhoogd. Hiermee kon in de evaluatie geen rekening gehouden worden, omdat niet nagevraagd is of vrouwen een zwangerschapswens hebben. (Zwangere vrouwen zijn uitgesloten van het onderzoek.)
- Natrium. De inname van natrium is beoordeeld op basis van de inname uit voedingsmiddelen en op basis van de geschatte inname uit voedingsmiddelen en huishoudelijk toegevoegd zout. Deze inschatting van de inname is een indicatie.
Vergelijking met normen van vitamines en mineralen naar leeftijd en geslacht
Mineralen
Voedingsstof | Leeftijd | Geslacht | Mediaan | P95 | Norm | Waardes norm | Opmerking | Vergelijk met AI/AH, % <GB | Evaluatie |
---|
Vitamines
Voedingsstof | Leeftijd | Geslacht | Mediaan | P95 | Norm | Waardes norm | Opmerking | Vergelijk met AI/AH, % <GB | Evaluatie |
---|
Hoge innames vitamines en mineralen
Voedingsstof | Leeftijd | Geslacht | Mediaan | P95 | Bovengrens | %>grens | Evaluatie |
---|