Nederland eet steeds gezonder: meer plantaardig en minder rood en bewerkt vlees
Nederland eet en drinkt gezonder. Dat blijkt uit de nieuwe Voedselconsumptiepeiling (VCP) van het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu). Nederlanders eten meer plantaardige producten zoals groente en fruit, ongezouten noten en peulvruchten en minder rood en bewerkt vlees. Ook drinken we minder suikerhoudende dranken.
Deze verbeteringen zijn bij zowel kinderen als volwassenen te zien. Een kanttekening is wel dat de meeste Nederlanders zich nog niet aan de Richtlijnen goede voeding houden. Hierin zet de Gezondheidsraad (GR) op een rij welke voedingsmiddelen en – patronen voor een betere gezondheid kunnen zorgen. Denk onder andere aan het advies om voldoende groente en fruit en volkorenproducten zoals brood te eten.
Flinke stijging groente en fruit
Uit de nieuwe peiling (2019 – 2021) blijkt dat Nederlanders (7 tot en met 69 jaar) meer groente per dag eten. Waar het aantal gram in de VCP over 2007 – 2010 op 128 gram per dag stond, en in 2012 – 2016 op 135 gram, stijgt het aantal gram groente nu door naar 163 gram. Het percentage volwassenen dat dat aan de richtlijn voor groente voldoet, verdubbelt daarmee naar 29%. Bij de vorige peiling was dit nog 16%. Ook de fruitconsumptie per dag stijgt door: van 103 naar 117 en nu 129 gram per dag.
Minder vlees en suikerhoudende dranken
Tegelijkertijd aten Nederlanders fors minder rood en bewerkt vlees: vergeleken met de meting in 2007 – 2010 ruim 20% minder. Ook is er een daling te zien in de hoeveelheid gedronken suikerhoudende dranken (zoals frisdranken of vruchtensappen). Zo daalde het aantal gram per dag van 382 in 2012 – 2016 naar 240 gram nu. Er wordt meer thee en water gedronken.
Over de Voedselconsumptiepeiling
Met de Voedselconsumptiepeiling (VCP) brengt het RIVM het voedingspatroon onder ongeveer 3.500 kinderen en volwassenen in kaart. De VCP geeft inzicht over wat, waar en wanneer Nederlanders eten en drinken en koppelt dit aan de richtlijnen van de GR. Met deze gegevens kunnen beleidsmakers en professionals aan de slag voor gezonde voeding en duurzaam en veilig voedsel, productinnovatie, voorlichting en voedingsonderzoek. Bekijk alle details op deze website.
Wat eet Nederland?
- Nederlanders consumeren gemiddeld 3,1 kg eten en drinken per dag. Tweederde hiervan zijn dranken. De hoeveelheid verschilt per leeftijdsgroep: peuters eten en drinken circa 1,6 kg per dag en mannen in de leeftijd van 18-50 jaar eten en drinken gemiddeld het meest met 3,7 kg per dag.
- Niet-alcoholische dranken, Brood, granen, rijst en pasta, Zuivel en zuivelvervangers en Vetten en oliën worden bijna dagelijks gegeten of gedronken.
- De samenstelling van de voeding verschilt tussen de leeftijdsgroepen. Kinderen eten of drinken relatief meer zuivel en zuivelvervangers en drinken minder dan volwassenen.
- Bijna 85% van al het eten en drinken wordt door Nederlanders thuis geconsumeerd. Koek en gebak, Fruit, noten en olijven, Bouillon en Niet-alcoholische dranken worden relatief meer buitenshuis geconsumeerd. Vis, schaal- en schelpdieren en Alcoholische dranken worden relatief vaker in een restaurant geconsumeerd.
- Kinderen eten en drinken gemiddeld op 7 momenten per dag, volwassenen op 10 momenten.
Hoe gezond is dat? Vergelijking met Richtlijnen goede voeding
- De mate waarin richtlijnen worden gevolgd door Nederlandse volwassenen varieert van 10-50% tussen productgroepen.
- De best gevolgde richtlijnen zijn die voor volkoren producten en alcohol. Ongeveer de helft van de volwassenen eet dagelijks ten minste 90 gram bruin brood, volkorenbrood of andere volkorenproducten of drinkt niet meer dan 1 glas alcohol per dag.
- Ongeveer 30% van de volwassenen voldoet aan de richtlijn om dagelijks minstens 200 gram groente te eten en één keer per week vis te eten.
- De richtlijnen die het minst opgevolgd worden zijn die voor ongezouten noten, fruit en thee. 10% van de volwassenen at 15 gram ongezouten noten en zaden per dag. Ongeveer 20% houdt zich aan de richtlijn om minimaal 3 koppen thee per dag te drinken en ongeveer 20% eet dagelijks minimaal 200 gram fruit.
- Het advies om vitamine D-supplementen te gebruiken wordt door ruim een derde van de vrouwen boven de 50 jaar en een kwart van de mannen boven de 70 jaar opgevolgd.
- Het aandeel plantaardig eiwit van totaal eiwit is 43%. Het streven is dat dit op lange termijn 60% wordt.
- Kinderen drinken meer glazen suikerhoudende dranken (circa 2 glazen/dag) dan volwassenen (bijna 1 glas/dag). Hiervoor wordt aanbevolen om er zo min mogelijk van te drinken.
- Hoger opgeleiden eten meer groente en fruit en minder rood en/of bewerkt vlees.
Wat is er veranderd in de loop van de tijd?
- Voor veel onderdelen van de voedingsrichtlijnen is de inname in de periode 2007-2010 tot 2019-2021 gunstig veranderd.
- De consumptie van ongezouten noten, fruit, groente, peulvruchten en thee is meer dan 20% gestegen. Voor deze voedingsmiddelengroepen wordt een stijging aanbevolen.
- Voor rood en bewerkt vlees en suikerhoudende dranken is de consumptie met meer dan 20% gedaald. Dit is ook conform het advies van de Richtlijnen goede voeding.
- De consumptie van zuivelproducten is 10% gedaald sinds 2007-2010, terwijl de Gezondheidsraad in 2015 adviseerde om de inname op hetzelfde niveau te houden. De laatste jaren (sinds 2012-2016) is de inname wel gelijk gebleven.
- Er zijn enkele mogelijk ongunstige veranderingen. Er zijn minder mensen die een keer per week vis eten. Het gebruik van voedingssupplementen is toegenomen waar dat mogelijk niet aanbevolen was.
Voedingsstoffen en energie
De resultaten over voedingsstoffen worden later in 2023 gepubliceerd.